NYMEX – New York Mercantile Exchange

Źródło: David Skyrius / Pexels

Niegdyś New York Mercantile Exchange była giełdą towarów rolnych, która skupiała się wokół towarach typu masła, serów i jaj. Dzisiaj to największa giełda, które oferuje handlowanie instrumentami pochodnymi na surowce energetyczne oraz metale. NYMEX ma na swoim koncie dzienny wolumen kontraktów na poziomie 30 mln. Dlatego poznajmy ją bliżej!

Jak powstała giełda New York Mercantile Exchange – krótka historia

Nowojorska giełda towarów rolnych została założona przez kupców mleczarskich w 1872 roku, jako giełda masła i sera (z ang. Butter and Cheese Exchange). Swoją dzisiejszą nazwę giełda przyjęła w 1882 roku. Wraz ze zmianą nazwy na nowojorskiej giełdzie pojawiły się dodatkowe produkty typu suszone owoce, konserwy i drób, którymi można było handlować. W związku z tym pierwsza nazwa nie była już odpowiednia.

Kolejnym istotnym rokiem na osi czasu NYMEX jest połączenie się z giełdą Commodity Exchange (COMEX) w 1994. Dzięki temu giełda NYMEX mogła skupić się na kontraktach związanych z metalami i produktami energetycznymi, a także stać się największą, jak na tamte czasy, giełdą towarową.

Giełda New York Mercantile Exchange nie poradziła sobie jednak z kryzysem w 2008 roku. Coraz więcej giełd oferowało elektroniczny handel giełdowy, co nie pasowało do tradycyjnych przyzwyczajeń NYMEX. W końcu i nowojorska giełda poddała się panującym trendom, żeby uzyskać dostęp do elektronicznej platformy Globex od grupy CME. Efektem tego było połączenie się z CME Group. Dla Chicago Mercantile Exchange oznaczało to, że wachlarz produktów poszerzy się przede wszystkim o kontrakty na metale szlachetne i energię. Sam NYMEX po fuzji stał się po prostu marką używaną przez CME.

Ogólne informacje o giełdzie NYMEX

Produkty dostępne na New York Mercantile Exchange

Przyjrzyjmy się teraz, czym można handlować na nowojorskiej giełdzie. Możemy tutaj kupować i sprzedawać:

• opcje,
• swapy,
• kontrakty terminowe futures.

Jeżeli chodzi o same produkty, na jakich opierają się opcje czy kontrakty dostępne na giełdzie, to jest wiele produktów bazowych do wyboru. Zobaczmy zatem, jakie przedmioty oferuje giełda NYMEX.

1. Metale szlachetne takie jak:
   1. złoto,
   2. srebro,
   3. pallad,
   4. platyna.
2. Podstawowe metale:
   1. miedź,
   2. aluminium,
   3. cynk,
   4. ołów.
3. Metale żelazne:
   1. północnoeuropejska stal walcowana (Argus),
   2. amerykańska środkowozachodnia stal (CRU).
4. Gaz ziemny – opcji na gaz jest wiele. Część z nich rozróżnia się je względem kraju lub regionu.
5. Ropa naftowa i produkty rafinowane (w tym benzyna).
6. Biopaliwa.
7. Węgiel.
8. Elektryczność.
9. Petrochemia (np. polietylen lub propan).
10. Fracht (jest to opłata za przewóz towarów).
11. Kontrakty terminowe na emisję dwutlenku węgla.

Wśród tych produktów można rozdzielić, że wszelkie metale, które zostały wymienione jako pierwsze, znajdziemy pod marką COMEX w CME Group. Pozostałe związane z energią są wyświetlane pod marką NYMEX.

NYMEX a ceny gazu ziemnego

Jednym z flagowych produktów dostępnych na NYMEX są kontrakty na gaz ziemny. Dobrze wiedzieć co tak naprawdę oddziałuje na ceny gazu. Oczywiście wpływ na cenę gazu ziemnego ma aktualny popyt i podaż na sam gaz. Ceny gazu ziemnego zdecydowanie rosną kiedy:

• podaż jest mała, czyli gazu ziemnego brakuje i jest go mniej na rynku,
• ma na nią wpływ ekstremalna pogoda, taka jak np. huragany,
• trendy panujące na rynku krajowym oraz międzynarodowym,
• doliczyć trzeba też koszty magazynowania gazu oraz jego dostawy.

Natomiast sama giełda NYMEX korzysta z największego węzła w Stanach Zjednoczonych, czyli Huba Henry, który jest zlokalizowany w Luizjanie. Jest to punkt dostaw, który zapewnia pokrycie kontraktów giełdy. New York Mercantile Exchange korzysta z węzła gazowego od 1990 roku.

Handlowanie kontraktami na ropę naftową

Pomysł na wejście NYMEX na rynek ropy naftowej zrodził się po problemach z kontraktami na ziemniaki. Starania o zgodę zarządu na uruchomienie kontraktu na ropę naftową starał się John Elting Treat. Treat został prezesem nowojorskiej giełdy w 1981 roku. Udało mu się przekonać właścicieli z pomocą i przychylnością prezesa zarządu Michaela Marksa. W ten sposób wybrano na towar ropę West Texas Intermidiate (WTI), a na punkt dostawy wybrano Cushing w Oklahomie.

Treat pomagał również przy tworzeniu Międzynarodowej Giełdy Ropy Naftowej (IPE – International Petroleum Exchange) w Londynie. Jego pomoc polegała na doradzaniu późniejszemu prezesowi IPE, którym został Robin Woodhead. Po uruchomieniu IPE rozpoczął się handel ropą Brent w Londynie.

Choć NYMEX pomagał w założeniu IPE, to później obie giełdy ze sobą rywalizowały. Po założeniu swojego oddziału w Dublinie Nymex próbowało zdetronizować IPE w kontraktach na ropę Brent. Jednak wygrała tutaj londyńska giełda. Zrobiła to, przenosząc swój handel w 2005 roku do świata cyfrowego. Nowojorska giełda ze swoim tradycyjnym handlem w stylu open-outcry nie miała szans wygrać w tym pojedynku.

Samo przyciągnięcie na NYMEX koncernów naftowych amerykańskich, brytyjskich i tych z Bliskiego Wschodu zajęło ponad rok. Niektóre obrane kierunki pojawiły się dopiero na giełdzie dopiero po 5 latach. Duży upór i niechęć wobec NYMEX przejawiali producenci zrzeszeni w OPEC (Organization of the Petroleum Exporting Countries – Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową). Przełamanie nastąpiło dzięki ustąpieniu m.in. Wenezueli. Niechęć brała się się z tego powodu, że nowojorska giełda zagrażała dotychczasowym interesom grup naftowych.

Kto reguluje New York Mercantile Exchange?

NYMEX jako giełda instrumentów pochodnych podlega regulacjom Amerykańskiej Komisji ds. Handlu Kontraktami Terminowymi (CFTC – Commodity Futures Trading Commission). Cel tej instytucji polega na promowaniu konkurencyjności na rynku. Chroni również samych inwestorów przed nadużyciami handlowymi i innymi oszustwami.

Siedziba NYMEX

NYMEX za swoją siedzibę umieściła w jednej z wież World Trade Center (WTC), którą dzieliła z COMEX. Pod koniec lat 90. NYMEX przeniosła się do nowego kompleksu World Finanacial Center. Niestety oryginalna siedziba wraz z parkietem zostały zniszczone podczas ataków z 11 września 2001 roku.

Po tej tragedii NYMEX zdecydowała na wybudowanie zapasowego parkietu poza Nowym Jorkiem na wypadek kolejnych ataków lub klęski żywiołowej. Zwłaszcza że podczas ataków zginęły również osoby pracujące dla NYMEX.

Ciekawostki o giełdzie NYMEX

• Po przyjęciu nazwy New York Mercantile Exchange głównym produktem, którym handlowano na nowojorskiej giełdzie były ziemniaki. Wszystko szło dobrze do czasu, gdy doszło do dużych strat w związku z niedostarczeniem ziemniaków o wartości 100 mln funtów. To wydarzenie znane jest jako Wielka Wojna Ziemniaczana w Maine (the Great Maine Potato War).
• Znane z filmów sceny z giełd amerykańskich były kręcone właśnie na nowojorskiej giełdzie NYMEX.