Czym jest IKE?

Źródło: Pixabay / Pexels

Każdy powinien mieć swoją poduszkę finansową a IKE, czyli Indywidualne Konto Emerytalne, w tym pomaga. Jest to bardzo ważne, aby po zakończeniu aktywności zawodowej być zabezpieczonym finansowo. Dzięki temu, że konto to jest zarządzane przez ekspertów, środki na koncie rosną, a użytkownik korzysta z możliwości zaoszczędzenia, również dzięki temu, że nie musi płacić podatku dochodowego od osób fizycznych, kiedy będzie chciał wypłacić swoje środki z IKE. Oczywiście, aby tak się stało należy spełnić wszelkie warunki, które są wskazane w przepisach.

Czym jest IKE?

Jak już wcześniej zostało wspomniane, IKE to Indywidualne Konto Emerytalne, dzięki któremu możesz zapewnić sobie poduszkę finansową, gdy przestaniesz być aktywny zawodowo. IKE wraz z IKZE, czyli Indywidualnym Kontem Zabezpieczenia Emerytalnego i PPE, czyli Pracowniczym Programem Emerytalnym to III filar systemu emerytalnego. Oznacza to, że wpłat możesz dokonywać całkowicie samodzielnie i są to Twoje prywatne środki podlegające dziedziczeniu.

Sprawdź, na czym polega posiadanie konta IKZE →

Gdzie można założyć IKE i kto może mieć do niego dostęp?

Jeśli ukończyłeś 16 lat – możesz założyć IKE. W przypadku, kiedy jesteś osobą małoletnią, środki na IKE otrzymujesz tylko w momencie, kiedy jesteś zatrudniony na umowę o pracę. Indywidualne Konta Emerytalne prowadzone są przez PTE – powszechne towarzystwa emerytalne, TFI – towarzystwa funduszy inwestycyjnych, TUnŻ – towarzystwa ubezpieczeń na życie oraz banki i domy maklerskie. 

Konto IKE można mieć tylko jedno, a jeśli chcesz, możesz przenieść je do innej placówki finansowej w ramach “wypłaty transferowej” i należy wtedy poinformować daną placówkę o tym, że ma się konto IKE również w innej instytucji.

Sprawdź także, jak wykorzystać IKE do inwestycji w ETF-y.

Wpłata pieniędzy na IKE – jak to zrobić?

Na Indywidualne Konto Emerytalne możesz wpłacać pieniądze kiedy chcesz i ile chcesz. Nie ma odgórnej minimalnej kwoty, która musi koniecznie zostać wpłacona co miesiąc na konto. Wpłaty możesz dokonać nawet tylko raz w roku. Zakładając konto w IKE, niektóre instytucje poproszą Cię, abyś wpłacić daną kwotę jednorazową na rozpoczęcie działalności konta, a następne kwoty wpłacasz na IKE w dobrowolny sposób. Natomiast IKE wprowadza co roku, nowe limity wpłat na konto. W 2022 roku możesz wpłacić maksymalnie 17 766,00 zł.

W jaki sposób i kiedy można wypłacić pieniądze z IKE?

Jak sama nazwa wskazuje, IKE jest produktem emerytalnym, więc pieniądze zgromadzone na tym koncie, powinny stanowić zabezpieczenie po zakończeniu aktywności zawodowej. Zgromadzone środki można więc wypłacić po ukończeniu 55. roku życia, jeśli dana osoba posiada status emeryta, lub po 60. roku życia. Kolejnym warunkiem, który trzeba spełnić, jest dokonanie wpłat na konto IKE w przynajmniej 5 latach kalendarzowych (niekoniecznie z rzędu) lub należy dokonać ponad połowy wartości wpłat maksymalnie na 5 lat przed dniem, w którym będziesz chciał dokonać wypłaty środków.

Spełniając reguły narzucone przez IKE, można skorzystać z preferencji podatkowych. Z uzbieranej kwoty nie jest potrącany podatek dochodowy, ani od zysków kapitałowych. Więc wypłacając swoje fundusze z IKE nie będą one pomniejszone o żaden podatek, a dodatkowo możesz otrzymać zyski, które udało się wypracować przez fundusz. W momencie, kiedy podejmiesz decyzję o wypłacie środków z IKE, nie możesz dokonywać wpłat, ani założyć ponownie konta. 

Z IKE możesz wypłacić pieniądze również wcześniej, jednak wówczas, kiedy dokonasz tzw. zwrotu, będziesz musiał zapłacić podatek od dochodów kapitałowych, jeśli taki został osiągnięty. Więc jeśli zdecydujesz się na wypłatę środków przed 60. rokiem życia, wówczas możesz zdecydować się na wypłatę całości lub tylko części zgromadzonych środków. Należy pamiętać, że jeśli zdecydujesz się na wypłacenie jakiejkolwiek kwoty zaledwie od 12 miesięcy po założeniu konta, wówczas dana instytucja może pobrać do Ciebie prowizję. Chodzi tu oczywiście o zniechęcenie założyciela konta do sięgania po te pieniądze.

Co dzieje się z kapitałem wpłaconym na konto IKE?

Decydując się na otwarcie konta w IKE możesz podjąć decyzję odnośnie inwestowania lub po prostu gromadzenia środków na koncie oszczędnościowym. Wszystko zależy od tego, z którego rodzaju instytucji chcesz skorzystać. Podejmując więc decyzję odnośnie założenia konta IKE, sprawdź, co mają Ci do zaoferowania poszczególne instytucje.

IKE i IKZE – czym się różnią?

Różnica pomiędzy IKE a IKZE wynika z podatków i chodzi w szczególności o fakt, że:

• Jeśli wypłacasz środki z IKE i spełniasz warunki ustawowe dotyczące tej wypłaty, wówczas cała zgromadzona kwota, bez pobierania podatku, trafia na Twoje konto, jednak nie możesz tu liczyć na wpłaty dokonywane wraz z ulgą podatkową. Natomiast w IKZE wpłaty w danym roku możesz odliczyć od podstawy opodatkowania w rocznym zeznaniu PIT. Po wypłacie, po ukończeniu 65. roku życia użytkownik konta IKZE musi opłacić 10% podatku. 
• W przypadku kiedy chcesz wypłacić pieniądze wcześniej, czyli chcesz dokonać tzw. zwrotu, wówczas korzystając z konta IKE otrzymasz środki pomniejszone o podatek od dochodów kapitałowych. A korzystając z konta IKZE, dokonując “zwrotu”, musisz samodzielnie uwzględnić wypłacone środki w rozliczeniu PIT. 
• IKZE pozwala na wypłacenie środków dopiero po 65. roku życia, a raty wypłat powinny być wypłacane minimalnie przez 10 lat. Jeśli okres oszczędzania trwał krócej, wówczas okres wypłacania powinien być taki sam jak okres oszczędzania.
• IKZE nie pozwala na wypłacenie w ramach zwrotu, kapitału częściowego, tylko całkowitego. W IKE możesz dokonywać zwrotu częściowego.
• Środki z PPE mogą być wypłacone na IKE – wówczas jest to tzw. wypłata transferowa.
• Limit wpłat w IKZE jest niższy niż w IKE. 

Zgromadzone środki na IKE a śmierć użytkownika konta

Podczas zawieranej umowy, osoba zakładająca konto w IKE może wskazać jedną lub kilka osób, które otrzymają dostęp do zgromadzonych środków. Jeżeli jednak nie zostanie wskazana żadna osoba, wówczas środki z IKE przypadają spadkobiercom, a jeśli konto zostało prowadzone przez zakład ubezpieczeń na życie, środki przypadają najbliższej rodzinie osoby ubezpieczonej. Takie środki mogą zostać wypłacone, przeniesione na inne konto IKE lub do pracowniczego programu emerytalnego. Kwota ta nie zostaje potrącona o podatek od dochodów kapitałowych, podatku od darowizn i spadków.